Mobbing Davası Nedir? Hangi Haklarınızı Koruyabilirsiniz?

Mobbing, iş hayatında bir kişinin sistematik olarak psikolojik baskıya maruz bırakılması anlamına gelir. Bu baskılar, çalışanın iş yerinde huzursuzluk yaşamasına, özgüveninin zarar görmesine ve hatta fiziksel ya da psikolojik rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilir. Mobbing, modern çalışma hayatında maalesef sıkça karşılaşılan bir durumdur ve çalışanların bu tür davranışlara karşı hukuki hakları bulunmaktadır.

Bu yazıda mobbing davası nedir, nasıl açılır ve bu süreçte neler yapmanız gerektiği gibi konulara değineceğiz.

---

Mobbing Nedir?

Mobbing, genellikle işverenler, yöneticiler veya diğer çalışanlar tarafından uygulanan sistematik psikolojik baskı, dışlama, alay, tehdit veya kötü muamele gibi davranışları kapsar. Bu davranışların temel amacı, kişiyi iş yerinden ayrılmaya zorlamak ya da kişinin performansını ve psikolojik durumunu olumsuz etkileyerek iş ortamındaki konumunu zayıflatmaktır.

Mobbing davranışları şunları içerebilir:

• Sürekli eleştiri ve küçümseyici tavırlar,
• Çalışanın başarılarını küçümsemek veya görmezden gelmek,
• Görev ve sorumlulukların sürekli olarak değiştirilmesi,
• Çalışanın sosyal olarak izole edilmesi,
• Hakaret, tehdit veya fiziksel şiddet girişimleri.

---

Mobbing Davası Nedir?

Mobbing davası, iş yerinde psikolojik tacize uğradığını iddia eden bir çalışanın, hakkını aramak için açtığı hukuki süreçtir. Türkiye'de mobbing davaları, genellikle iş hukuku, borçlar hukuku ve Türk Medeni Kanunu çerçevesinde ele alınır. Bu tür davalar, hem manevi hem de maddi tazminat talebi içerebilir.

---

Mobbing Davası Açmadan Önce Yapılması Gerekenler

Mobbing davası açmadan önce, mağdur olarak bazı adımları atmanız gereklidir. Bu süreç, davanın ispatı için oldukça önemlidir:

1. Kanıt Toplayın:
   Mobbing davranışlarına dair yazılı belgeler, e-posta yazışmaları, tanık ifadeleri ve varsa ses veya görüntü kayıtlarını toplayın. İş yerindeki bu tür davranışların kanıtlanması, davanın seyrini doğrudan etkiler.

2. Not Tutun:
   Maruz kaldığınız mobbing davranışlarını tarih ve saat belirterek detaylı bir şekilde kaydedin. Bu, davada delil niteliği taşıyabilir.

3. Tanık Bulun:
   İş yerinde mobbing davranışlarına tanıklık eden meslektaşlarınız varsa, bu kişilerin ifadeleri oldukça önemlidir.

4. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na Başvurun:
   Mobbing mağdurları, ALO 170 üzerinden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru yapabilir. Bu başvuru, mobbing şikayetinin resmileşmesi açısından önemlidir.

---

Mobbing Davası Nasıl Açılır?

Mobbing davası açmak için şu adımları izleyebilirsiniz:

1. Arabuluculuk Süreci:
   Türkiye’de iş hukuku davalarında arabuluculuk, dava öncesinde zorunlu bir süreçtir. Bu süreçte, taraflar bir araya gelerek uzlaşma sağlamaya çalışır. Uzlaşma sağlanamazsa dava açma hakkı doğar.

2. Dava Dilekçesi Hazırlayın:
   Mobbing davaları için dilekçe hazırlanırken, mobbing davranışlarının detaylı bir şekilde açıklanması ve delillerin dilekçeye eklenmesi gerekir. Bir avukatla çalışmanız, bu süreci kolaylaştırabilir.

3. Yetkili Mahkemeye Başvurun:
   İşçi ve işveren arasında yaşanan mobbing davaları genellikle İş Mahkemesi’nde görülür. Ancak maddi ve manevi tazminat talepleri için Asliye Hukuk Mahkemesi de yetkili olabilir.

4. Tazminat Talep Edin:
   Mobbing davalarında, uğradığınız psikolojik zararı ve bunun iş yaşamınıza etkisini tazminat talepleriyle destekleyebilirsiniz. Maddi tazminat, ekonomik kayıpları karşılarken; manevi tazminat, yaşadığınız psikolojik sıkıntıların telafisi içindir.

---

Mobbing Davasında İspat Zorunluluğu

Mobbing davalarında ispat yükümlülüğü mağdura aittir. Bu nedenle davanın başarılı bir şekilde sonuçlanması, mağdurun sunduğu delillere ve tanık ifadelerine bağlıdır. Özellikle iş yerinde uzun süre mobbing’e maruz kalmış kişilerin psikolojik durumlarını belgelemek için psikolog ya da psikiyatrist raporu da alınabilir.

---

Mobbing Mağdurları İçin Yasal Haklar

Mobbing mağdurları, Türkiye’de şu haklardan faydalanabilir:

1. Tazminat Hakkı:
   Mobbing nedeniyle işinden ayrılan ya da iş sözleşmesi feshedilen kişiler, kıdem ve ihbar tazminatı talep edebilir.

2. İş Sözleşmesinin Feshi:
   Çalışan, mobbing nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda, tazminat alma hakkına sahiptir.

3. Psikolojik Destek:
   Mobbing mağdurları, yaşadıkları psikolojik baskılar nedeniyle devlet destekli psikolojik danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilir.

4. İşsizlik Ödeneği:
   Mobbing nedeniyle işinden ayrılmak zorunda kalan çalışanlar, gerekli şartları taşıdıkları takdirde işsizlik ödeneği alabilir.

---

Sonuç

Mobbing, çalışanların hem iş hem de özel hayatını olumsuz etkileyen ciddi bir sorundur. Ancak Türkiye'deki yasal düzenlemeler, mobbing mağdurlarını koruma altına almaktadır. Eğer iş yerinizde sistematik bir baskıya maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, yasal haklarınızı kullanarak mobbing davası açabilir ve bu süreçte hak ettiğiniz tazminat ve diğer haklarınızı talep edebilirsiniz.

Unutmayın, mobbing ile mücadele etmek, yalnızca sizin için değil, aynı zamanda iş yerindeki adil ve saygılı bir çalışma ortamının korunması için de önemlidir.